قابل توجه فعالان عرصه های کشاورزری ، منابع طبیعی و محیط زیست

با عنایت به موهبت ها و نعمات بیکران الهی که به واسطه فرصتهای بی نظیر و کم نظیر اقلیمی و منطقه ای و نیز استعدادهای درخشان و سرمایه های انسانی در کشور عزیزمان ایران موجود می باشد و نقش اساسی و غیر قابل انکاری را برای اندیشمندان ، استادان و خبرگان فعال در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی و محیط زیست کشور رقم زده است. در این راه بهره گیری از فناوریهای نوین و بخدمت گرفتن فضای مجازی و اینترنت سهم قابل توجهی در طرح و گسترش موضوعات و مباحث مورد مطالعه این حوزه ها ضروری نموده و نیازهای جدیدی را پدید آورده است.

با این مقدمه در نظر دارد تا بمنظور یکپارچه سازی ارتباطات حرفه ای و کاربردی کردن موضوعات با نیازهای روز متخصصین و جامعه رو به رشد ایران عزیز ، متخصصین و فعالان حوزه های کشاورزی و منابع طبیعی و محیط زیست کشور در نقد و بررسی برنامه کاندیداهای مطرح ریاست جمهوری در حوزه های مربوطه اقدام و حضور فعال و  موثری را به اثبات رسانند. بنابراین خواهشمند است در این فرصت محدود ضمن حضور در بخش نظرات وبلاگ مدیریت کشاورزی ، نظرات ارزشمند خود را ارائه نموده تا بتوان سهمی از افزایش کارآیی برنامه حوزه های مربوطه داشته باشیم.

پرتقال ، سیب ، دم خروس ، ضریب خودکفایی

دیروز وزیر کشاورزی طی مصاحبه ای اعلام کرد ضریب خودکفایی غذایی کشور از مرز 93 درصد گذشت. از طرف دیگر دولت اعلام کرد تعرفه واردات سیب و پرتقال صفر شد. اصولا وقتی تعرفه محصول صفر می شود که در کشور کمبود عرضه وجود داشته باشد و تولید جوابگوی تقاضای داخلی نباشد. من که قبول کردم 93 درصد ضریب خودکفایی غذایی داریم ظاهرا آن 7 درصد هم مربوط به نبود سیب و پرتقال است. به هر حال نیاز به دیدن دم خروس نیست اگر خود خروس رو هم دیدی به قسم اکتفا کن.

بیگاری علمی

در دوره تحصیلات تکمیلی روابط بین استاد و دانشجو به تبع شرایط ، بیشتر جنبه پژوهشی به خود گرفته و استاد و دانشجو در واقع بعنوان پژوهشگر و همکار پژوهشی شناخته می شوند. برنامه و تکلیف اصلی این دوره انجام یک طرح پژوهشی و تحقیقاتی با هدف اختراع ، اکتشاف و یا ارائه طریقی جهت رفع معزلی خاص، توسط دانشجو و با همکاری اساتید بعنوان استاد راهنما و استاد مشاور می باشد. هرچند وظیفه اصلی در انجام پایان نامه بر دوش دانشجوست و فقط باید از راهنمایی و مشورت اساتید استفاده نماید، ولی به جرات می توان گفت که اگر کمک و راهنمایی دانشجویان مقاطع بالاتر نباشد بیش از نیمی از پایان نامه ها بر زمین خواهد ماند. از این مطلب که بگذریم ، در برخی از دانشگاه های مطرح کشور به لحاظ سطح علمی بالا، دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی را مجبور به ارائه حداقل 2 مقاله از پایان نامه می کنند. بی شک این کار به نفع دانشجو، استاد و دانشگاه است، اما نکته مهم اجباری کردن ذکر نام اساتید در اول مقاله هاست. براساس ضوابط موجود در مجامع علمی نام هر فردی اول آورده شود امتیاز بیشتری خواهد داشت و بعنوان پژوهشگر اصلی آن تحقیق شناخته می شود. متاسفانه همت و زحمت اصلی با دانشجوست ولی امتیاز آن به نفع استاد. این یک نوع بیگاری علمی است که باید تجدید نظری در آن صورت گیرد. جالب اینجاست که وقتی این مقالات به نشریات علمی - پژوهشی فرستاده و سپس بعد از چند سال (که خود قصه طویلی دارد) توسط دفتر نشریه برای اصلاح عودت داده می شود باز این دانشجوست که باید آن را اصلاح کند نه فرد اول مقاله.

بحران زعفران

در حالی که فصل برداشت زعفران آغاز شده و کشاورزان زحمت کش در حال برداشت زعفرانند ، ناگاه قیمت این محصول با افزایش چشمگیر و بدون دلیلی مواجه شد (کیلویی 2 میلیون تومان تا 4 میلیون تومان). به چه دلیل و چرا هنوز مشخص نیست. برخی علت افزایش قیمت زعفران را به خشکسالی و کمی آن نسبت می دهند. هر چند کاهش محصول می تواند بر افزایش قیمت اثر گذار باشد اما مطمئنا علت اصلی نخواهد بود. کاهش محصول در چند ماه گذشته مشخص بود و اکثر افرادی که در مناطق زعفران خیز هستند مطلع بودند که بعلت مسائل آب و هوایی امسال کاهش تولید داریم. چرا یک ماه یا دوماه پیش این اتفاق رخ نداد و قیمت افزایش پیدا نکرد. تا جایی که بنده مطلعم بیش از 3 ماه است که قیمت حوالی 2 میلیون تومان می باشد. مشکل را باید در جای دیگر یافت ، مشکل نشأت گرفته از وجود دلالان ثروتمندی است که با سلف خری با قیمت کم و یا خرید مقدار زیادی زعفران نبض بازار را در دست گرفته اند و قیمت را به اختیار خود افزایش می دهند.  متاسفانه با قیمت فعلی بازارهای صادراتی و داخلی غیرفعال شده و اکثر افراد فعال در این زمینه بازار خود را از دست داده اند. این افزایش قیمت علت اصلی دیگری دارد و آن هم عدم کفایت لازم در مدیریت زعفران توسط وزارت کشاورزی است. متاسفانه معلوم نیست مسئولین زعفران در وزارت کشاورزی چرا انقدر بی تدبیرانه در حال برنامه ریزی برای این محصول هستند و آیا اصلا برنامه ریزی صورت می گیرد؟ البته بر مسائل مربوط به صادرات این محصول نیز اشکالات اساسی وارد است که ان شاء الله در وقت دیگری به آن می پردازم. ولی در حال حاضر مشکل اساسی مشکل قیمت این محصول در بازار داخلی است که باید برای آن تدبیری اتخاذ نمود.

مثلثی که شکست

مثلث شیشه ای هم چند روز پیش تمام شد. برنامه ای که مهمترین هدفش فرهنگ سازی و ایجاد فضای پذیرش نقد در جامعه بود، نتوانست در مقابل انتقاد شوندگان ادامه پیدا کند و با سنگ پرانی ها، مثلثش ترک برداشت و شکست. جذابیت مثلث شیشه ای که در راستای تداوم برنامه های شیشه ای قبلی روی آنتن رفت تا حدود زیادی مدیون اجرای زیبا و چالشی رضا رشیدپور بود. به طور حتم ورود به عرصه های اجتماعی و سیاسی عامل اصلی اتمام این برنامه گردید. وجود این سری برنامه ها که به فرهنگ انتقاد پذیری در جامعه کمک می کند می تواند روزنه امیدی جهت اصلاح امور مدیریتی کشور باشد هرچند تحمل ها هنوز کم است. متاسفانه ورود به عرصه های اجتماعی و سیاسی خط قرمزی است که افراد اجازه حضور و اظهار انتقاد در آن ندارند و فقط زمانی می شود از مدیری انتقاد کرد که دیگر در عرصه مدیریتی حضور ندارد. باید با فرهنگ سازی فضای نقد را در جامعه رونق بخشید. امیدوارم حضور برنامه های شفاف ساز در عرصه های مختلف نظیر عرصه های اجتماعی و سیاسی تداوم داشته باشد تا هر تصمیم و عملکرد مدیری در زمان مدیریتش در حضور مردم توسط کارشناسان و منتقدان مورد بررسی قرار گیرد. 

ایمیل نزنید

نمونه اول : چهارشنبه هفته پیش از شرکت پارس خودرو با من تماس گرفتند. کمی تعجب کردم، اون طرف خط یه خانمی بود که گفت در رابطه با ایمیلی که زده بودید تماس گرفتم. یه کم فکر کردم یادم اومد بیش از ۲ ماه پیش یه ایمیل به شرکت پارس خودرو زده و از نحوه واگذاری خودرو و عدم پاسخگویی آنها شکایت کرده بودم. به طرف گفتم خسته نباشید من اصلا یادم نبود مشکلی داشتم و همینطور تازه یادم اومد شرکتی به نام پارس خودرو هم وجود داره. نمونه دوم : یادم میاد سال ۸۴ وقتی سایت اینترنتی شرکت توسعه کشت دانه های روغنی را ه اندازی شد، مدیر امور زراعی شرکت از من خواست  بعنوان یک دانشجو و با اسم مستعار ایمیلی برای دریافت آمار و ارقام دانه روغنی کلزا به شخص ایشون بزنم. بیش از یک ماه گذشته بود که دیدم نامه ای از طرف مدیر امور زراعی شرکت به من ارجاع شد. نامه، پرینت ایمیل من بود که بعد از رویت و پاراف ۴ نفر از مدیران شرکت و گذشت بیش از یک ماه به دست مدیر امور زراعی رسیده بود. این دو خاطره رو گفتم تا ثابت کنم اگر کاری، درخواستی، خواهشی و چیزی از این قبیل از مسئولین دارید ایمیل نزنید.

دستاورد وزارت کشاورزی در توسعه کشت دانه های روغنی

چند روز قبل رفتم شرکت توسعه کشت دانه های روغنی. شرکت فضای اندوهگینی داشت. دیگه از اون رفت و آمدها و روحیه زنده خبری نبود و حتی از شرکتی بنام شرکت دانه های روغنی نیز خبری نبود. بله بالاخره بعد از فراز و نشیب های زیاد نامه اتمام کار و بازخریدی تمام پرسنل شرکت را داده بودند و از این پس دیگه شرکتی به نام شرکت توسعه کشت دانه های روغنی وجود نخواهد داشت به قولی الفاتحه. در متن نامه بازخرید از تصمیم وزارت کشاورزی مبنی بر واگذاری مباشرت خرید دانه های روغنی به تعاونی روستایی ، واگذاری امور مربوط به بذر به سازمان خدمات حمایتی و خرید مستقیم دانه های روغنی توسط کاخانجات روغن کشی بعنوان علل اصلی محدود شدن منابع مالی و در نتیجه انحلال شرکت نام برده شده است. متاسفانه شرکتی که بیش از چهل سال در امر تولید و توسعه دانه های روغنی در کشور فعال بوده و در این کار موفقیتهای زیادی بدست آورده است، اسیر سیاستهای غلط دقیقه ای مسئولین وزارت کشاورزی می شود. شاید به جرات بتوان گفت نظم و دقتی که در ترویج و توسعه دانه های روغنی در کشور است در سایر محصولات به چشم نمی خورد. شرکت سهامی خاص توسعه کشت دانه های روغنی در سال ۱۳۴۶ با سرمایه گذاری کارخانه های روغن کشی افتتاح گردید و فعالیت خود را تاکنون با بیش از ۱۵ نمایندگی و ۶۰ منطقه در سراسر کشور ادامه داد که متاسفانه با تصمیم غلط وزارت کشاورزی مبنی بر واگذاری خرید دانه های روغنی به تعاون روستایی منبع عمده درآمد شرکت از بین رفت و شرکت منحل گردید(برخلاف اصل ۴۴ قانون اساسی). برخلاف قول آقای اسکندری وزیر کشاورزری مبنی بر خودکفایی چهار ساله در دانه های روغنی مطمئنا پس از چهار سال نیز از روند طرح دهساله خودکفایی دانه های روغنی نیز عقب خواهیم بود. با این وضعیت پیش آمده مسئولین وزارت کشاورزی و در رآس آن وزیر فعلی از لحاظ شرعی ، قانونی و انسانی باید پاسخگوی بیش از ۳۰۰ نفر پرسنل شرکت توسعه کشت دانه های روغنی که از این ماه بی کار شده اند باشند.

ایرادی بر نظام آموزش و پرورش

این وزیر آموزش پرورش هم رفت اما هنوز فردی به فکر تغییر نظام آموزش و پرورش کشور نیست. برای بسیاری از دانش آموزان مدرسه تداعی کننده پادگان است با قوانین خشک غیر قابل انعطاف. در دوران مدرسه تمام دانش آموزان اعم از باهوش، با هوش متوسط و کم هوش همه باید یک سری دروس مشترک را بخوانند. فردی که استعداد ریاضی ندارد باید به میزان فردی که علاقمند و مستعد ریاضی است، ریاضی بخواند. در دوران مدرسه استعدادها فقط در یک مسیر واحد هدایت میشود و هیچ دانش آموزی هم نمی تواند از این مسیر عدول کند. کاملاً بر عکس دانشگاه، که تا حدودی دارای فضایی آزاد و انتخابی جهت رشد و پرورش استعدادهاست . نتیجه این نظام آموزش و پرورش این است که یک دانش آموز، پس از خواندن نزدیک ۷ سال عربی نمی تواند حتی قرآن را از رو بخواند چه برسد به مکالمه عربی و بعد از حدود ۶ سال انگلیسی خواندن نمی تواند مکالمه کند، همچنین با ۱۰ سال دینی خواندن باز شاهدیم  هر روز آمار فساد و معضلات اجتماعی در جامعه بیشتر می شود و در نهایت اینکه ۱۲ سال زبان و ادبیات فارسی می خواند اما خواندن و نوشتنی مملو از اشتباه دارد. امیدوارم فرد و افرادی که در سطوح عالیه این وزارتخانه مستقر می شوند فکری اساسی جهت اصلاح نظام آموزش و پروش کشور نمایند چرا که این نظام پس از نظام خانواده پایه گذار جامعه است.

آقای وزیر ادغام با کوچک سازی فرق می کند

در خبرها آمده که از ادغام معاونتهای زراعت و باغبانی معاونت جدید تولیدات گیاهی، از ادغام معاونتهای آموزش و تحقیقات کشاورزی با ترویج و نظام بهره‌برداری، معاونت جدید ترویج، آموزش و تحقیقات کشاورزی و از ادغام معاونت امور بین‌الملل و توسعه همکاریهای آفریقا با اداره کل امور مجلس، معاونت جدید امور مجلس و بین‌الملل و توسعه همکاریهای آفریقا تشکیل شده است. وزیر کشاورزی نیز طی احکام جداگانه ای معاونان جدید را منصوب نموده و طی سخنانی ادغام چند معاونت را با هدف کوچک سازی عنوان نموده است. از هر جهت این ادغام ها را بررسی کنیم کوچک سازی نخواهیم دید، چرا که با ادغام دو معاونت فقط یک جایگاه معاونت با چند معاون و مدیر کل حذف می شود و برخی سمت ها تغییر می کند. با این شرایط تعداد افراد هر معاونت بیشتر شده و مسلما نظارت بر آنها و اجرای وظایف کار دشوارتری است. کوچک سازی دولت به معنای کم کردن معاونت و ادراه کل نیست بلکه منظور تبدیل شدن دولت از حالت عملیاتی به حالت نظارتی است. یعنی دولت با واگذاری بخشهای مختلف خود به بخش خصوصی بدنه خود را کوچک کرده و با جنبه نظارتی روند برنامه های خود را پیگیری می نماید. وزارت کشاورزی از جمله وزارتخانه ها ایست که بسیار نیازمند کوچک سازی می باشد. اما بیان این نکته ضروری است که مشکل بخش کشاورزی موارد دیگری است که نباید آنرا در ساختار وزارتخانه جست و پنداشت که تغییرات ساختاری باعث افزایش تولید و خودکفایی می شود.

ضرورت استفاده از انیمیشن در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی

ورود انیمیشین در حوزه های مختلف توانسته نقش مهمی در فرهنگ سازی و ارتقاء سطح آگاهی عمومی داشته باشد. جذابیت و زیبایی از یک سو و سادگی و عامیانه بودن از سویی دیگر سبب افزایش مخاطبان انیمیشن شده است. استفاده از انیمیشن در حوزه راهنمایی و رانندگی نشان داد که به غیر از جلسات رسمی، آموزشهای سنتی، پیامهای مختلف و برخوردها نیز راه بهتر و ساده تری برای کنترل رانندگان و رعایت قوانین و مقررات توسط آنها وجود دارد. تاثیر گذاری بالای انیمیشن کاربرد آنرا در حوزه های مختلف میسر ساخته که از آن جمله می توان به انیمیشن های بهینه سازی مصرف سوخت اشاره کرد. با توجه به تاثیرگذاری زیاد انیمیشن متاسفانه تاکنون در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی فعالیتی در این زمینه صورت نگرفته است. انیمیشن های حاوی پیام های ترویجی برای کشاورزان می تواند سهم به سزایی در نحوه تولید، کاربرد صحیح نهاده ها و در کل افزایش بهره وری و  توسعه پایدار داشته و حتی می تواند برای مصرف کنندگان محصولات کشاورزی نیز پیام های مفیدی به همراه داشته باشد. مطمئناً پخش چنین انیمیشن هایی می تواند سطح آگاهی عمومی جامعه را نسبت به مسائل کشاورزی و منابع طبیعی بالا ببرد و مردم را هرچه بیشتر به سمت طبیعت بکشاند و استفاده صحیح از طبیعت را به آنها آموزش دهد.

پرچمدار کشاورزی مهندسی

از سمت راست : مهندس موحدیان رئیس سازمان نظام مهندسی کل کشور، مهندس محسنی رئیس اداره جهاد کشاورزی استان تهران، مهندس رمضان نژاد رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهراناولین حضورم در سازمان نظام مهندسی برمی گرده به سال ۸۳ که مصادف با عضویتم در نظام مهندسی بود. بعد هم دیگه اون اطراف آفتابی نشدم تا تابستان سال گذشته. شاید دلیل عمده اش خمودی سازمان بود که بی انگیزگی من و امثال من رو به همراه داشت. اما در تابستان گذشته که تیم جدید بعد از دومین دور انتخابات فعالیت خود را آغاز کرد اوضاع فرق کرد. بنده با حضور در سازمان این نکته را به وضوح دیدم و به عینه شاهد پتانسیل های بالقوه ای بودم که تیم حاضر با انگیزه بالا درصدد بالفعل کردن آنها بود. عملکرد شورای دوم استان تهران با ریاست آقای مهندس رمضان نژاد تا کنون نشان از تغییرات عمده با رویکردی هدفمند بوده است. البته از نقش آقای مهندس رمضان نژاد بعنوان فردی که خود را وقف سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی کرده و پشت به سمت های اداری نظیر مدیرکل وزارتخانه و مشاور وزیر نموده، نباید غافل شد. مهندس رمضان نژاد با تفکرات و اهدافی روشن به دنبال هویت بخشی به مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و ارتقاء منزلت اجتماعی دانش آموختگان این رشته است. او به دنبال این است که حضور مهندسین را در مزرعه پررنگ تر نماید و از حضور غیر متخصصین در این حوزه جلوگیری بعمل آورد. وقتی پای صحبت هایش می نشینی تنها دغدغه ذهنی اش نظام مند کردن مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و تدوین استراتژی مناسب جهت کشاورزی مهندسی است. حدود یک سالی که بنده بعنوان یک عضو ساده نه یک کارمند ارتباط نزدیکی با ایشان و تیم اجرایی اشان دارم شاهد این قضیه بوده ام. دانش آموختگان محترم کشاورزی و منابع طبیعی و اعضای محترم سازمان با حضور در سازمان پی به تفاوتهای عمده سازمان در سالهای گذشته با شرایط فعلی خواهند برد و باید توجه کنند که سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی برای آنها و در جهت ارتقاء آنهاست و در وضعیت فعلی، تنها مجموعه ای که به دنبال تحول در بخش کشاورزی کشور است. در کل باید بگویم کشاورزی کشور ما در سطوح مدیریتی به شخصیت های ارزشمندی نظیر مهندس رمضان نژاد بسیار نیازمند است. وجود این افراد سبب زنده شدن و پویایی و هویت بخشی به مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خواهد شد.